Auteur: Jasper Verheyden

Vlaams Parlement

Evolutie woningprijzen – Analyse van de Nationale Bank van België

Deze ochtend gaf de Nationale Bank van België haar analyse over de evolutie van de woningprijzen in ons land. Ze hadden het onder andere over betaalbaarheid, rente, aanbod, inkomen,…

De gemiddelde huurprijzen en de prijzen voor het kopen van een woning zijn de jongste jaren aanzienlijk gestegen. Leden van de Nationale Bank van België kwamen daarom hun analyse toelichten tijdens een hoorzitting van de commissie Wonen in het Vlaams Parlement. “Minder regulering, meer verdichting en vooral EEN GROTER AANBOD”, klonk het.

Analyse van de marktsituatie

Sinds 1973 groeiden de woningprijzen in België en Vlaanderen vrijwel constant, in tegenstelling tot veel andere landen waar prijsdalingen worden waargenomen. Deze stijgende trend wordt ook verwacht door de bevolking.

Hoewel er een afname is in de vastgoedmarkt, is deze niet zo sterk als verwacht. Met name jongeren blijven actief op de markt, zij het met een daling in absolute cijfers, maar niet in relatieve cijfers.

België heeft een hoger eigenaarschap van woningen vergeleken met het Eurogebied.

Betaalbaarheid

De betaalbaarheid van woningen is een punt van zorg geworden door de enorme stijging van de prijzen in de afgelopen jaren.

Steeds vaker kiezen startende kopers voor een hypothecaire rente met langere looptijden, wat resulteert in hogere totale rentelasten.

We zien dat het gemiddeld is het maandelijks gezinsinkomen echter ook is gestegen, gemiddeld naar 5.200 euro per maand. Desondanks is de maandelijkse aflossingslast nu een hoog percentage van het maandelijks gezinsinkomen, vooral bij langere looptijden.

Ook de eigen inbreng van kopers, wat is gestegen van 40.000 euro in 2016 naar 65.000 euro in 2023. Deze stijging wordt ondersteund door een toenemend financieel vermogen, dat minder ongelijk verdeeld is ten opzichte van het Eurogebied.

Voorstellen en conclusie met betrekking tot evolutie woningprijzen

Om de woningmarkt te verbeteren, stelden de sprekers voor om minder te reguleren, meer te verdichten van stedelijke gebieden en mogelijk meer overheidsinitiatieven voor sociale woningbouw te bekomen. Een belangrijk aandachtspunt voor de toekomst is de decarbonisatie van woningen. Er is een ambitieus plan om 5 miljoen woningen tegen 2050 energetisch te renoveren, wat een impact zal hebben op de vraagprijzen. Een focus op de decarbonisatie van verwarming is van cruciaal belang, maar men moet ook rekening houden met andere aspecten van duurzaamheid. Er zijn echter uitdagingen, zoals een gebrek aan werkkrachten in de bouwsector en de haalbaarheid van de financiële investeringen voor dergelijke renovaties.

Vlaams Parlement

Steeds meer niet-geregistreerde schenkingen

Weinig mensen denken graag aan de voorbereiding van hun erfenis. Er zijn nu eenmaal leukere dingen in het leven. Toch is het nuttig om stil te staan bij de overdracht van vermogen. Na het overlijden betalen erfgenamen een erfbelasting op hun deel van de nalatenschap. Mensen kunnen echter ook kiezen om tijdens hun leven al een deel van hun vermogen weg te schenken. Men kiest er dan voor om die schenking al dan niet te registreren. Dat hangt onder meer af van de vraag of de schenkingen roerend of onroerend van aard zijn.   

Met een goede successieplanning zoekt men fiscaal de meest voordelige weg om vermogen na te laten binnen het wettelijk stelsel. Het verschil tussen erfbelastingen en schenkingsrechten kan daarover inzicht verschaffen. 

Ik stelde daarom een vraag hierover aan minister Diependaele. Opvallend: het aantal niet geregistreerde schenkingen zit in de lift. Neem zeker eens een kijkje naar mijn vraag en het antwoord van de minister hieronder:

Brugge Vlaams Parlement

Mercedes Van Volcem: “Schaf erfbelasting tussen partners af”

Wat eerst een Voorstel van Decreet was vond geen steun bij coalitiepartners CD&V en N-VA. Daarom dient Mercedes Van Volcem (Open Vld) nu een conceptnota in om de discussie te openen over het afschaffen van de taks op verdriet. Vlaams Parlementslid Mercedes Van Volcem is duidelijk bij het indienen van haar conceptnota rond erfbelasting. De erfbelasting tussen partners moet afgeschaft worden: “Wanneer je net geconfronteerd wordt met het verlies van je partner, is het laatste wat je nodig hebt een onrechtvaardige belasting op vermogen dat reeds belast is, begint Van Volcem. “Ik blijf het waanzinnig vinden dat je na het jarenlang opbouwen van een leven, van een spaarpotje, dat je hierop belast wordt. Je erft niet, dat kapitaal is al van jou.”

Binnen de 4 maanden na het overlijden van jouw partner dient de aangifte van nalatenschap ingediend te worden. “Terwijl het proces van rouwen nog volop plaatsvindt, volgt met de erfbelasting ook nog eens een financiële kaakslag. Niet alleen is dit een taks op verdriet. Ze is dan ook nog eens onrechtvaardig,” vertelt Mercedes Van Volcem.

Vandaag bouwen echtgenoten en partners samen een vermogen op. Op dit vermogen betalen zij tijdens hun leven al belastingen. Bij het overlijden van een echtgenoot of partner wordt datzelfde vermogen nog maar eens belast. Als niet veel later ook de tweede partner komt te overlijden, moet die erfbelasting nog maar eens betaald worden. “Het voelt niet alleen oneerlijk. Dat is het ook”.

“De belastingdruk in ons land behoort al tot de hoogste ter wereld. Het afschaffen van de erfbelasting tussen echtgenoten en partners kan daarom een eerste stap zijn om die belastingdruk te verlichten. In 13 andere Europese landen betaalt men zelfs géén erfrecht. Ik diende daarom een conceptnota in om het debat hierover opnieuw te openen”, klinkt het bij Van Volcem.

Belastingschijven sinds 1997 niet meer geïndexeerd

“Bovendien zijn de belastingschijven sinds 1997 nooit aangepast aan de inflatie. De koopkracht van de mensen neemt af en de gewesten worden slapend rijk,” ligt Van Volcem toe.

Mochten de belastingschijven van de erfbelasting echter op dezelfde manier zijn geïndexeerd als de belastingschijven van de personenbelasting, dan zou een erfgenaam eind 2023 op een erfenis van een partner 3% belasting moeten betalen op de eerste schijf van 92.145 euro, 9% op de tweede schijf tussen 92.145 euro en 460.725 euro en 27% op de derde schijf boven 460.725 euro.

Impact op burgers, maar ook op begroting

Het afschaffen van de maatregel zou een budgettaire impact hebben van zo’n 170 miljoen euro op de inkomsten van de Vlaamse Regering. De daling aan inkomsten wordt echter deels opgevangen door de uitfasering van de woonbonus. Het stopzetten van de Geïntegreerde Woonbonus eind 2019 beëindigde de instroom van belastingplichtigen waardoor een uitdoofscenario is ingezet.

Deze conceptnota is niet alleen een stap naar rechtvaardigheid maar ook naar financiële verlichting voor echtgenoten en partners. “We moeten erkennen dat partners tijdens hun leven al geconfronteerd worden met belastingen op gezamenlijk opgebouwd vermogen. Het is hoog tijd om hen bij overlijden te ontlasten”, sluit Van Volcem nog af.

Vlaams Parlement

“Dit is wanbeleid. Ik vind dit absoluut niet kunnen”, Mercedes Van Volcem over leegstand sociale woningen

Vlaanderen kampt met een stevig tekort aan sociale woningen. Vandaag staan er volgens de meest recente cijfers 176.026 gezinnen en alleenstaanden op de wachtlijst, een daling met 3,5 % ten opzichte van 2021.

De mogelijke oplossingen situeren zich op meerdere domeinen : uiteraard kan men aanbod verhogen door extra woningen te bouwen. Dat gebeurt inderdaad ook met bvb. in 2020 een netto aangroei van 1932 sociale woningen. We hebben het systeem van geconventioneerde huur ingevoerd en dat is veelbelovend, maar het zal tegelijk ook nog wel wat sleutelwerk vergen.

In deze vraag wil ik me vooral focussen op de leegstand. In De Ochtend op Radio 1 verklaarde U dat de helft van de 15.000 leegstaande woningen kortdurige leegstand betrof, namelijk tussen twee verhuringen door. De andere helft, 8.000 leegstaande woningen, wordt gecatalogeerd als structurele leegstand en wordt door de publieke opinie en kandidaat-huurders zeer kritisch bekeken.

“Het moet mij van het hart, meneer de minister, dat ik een volledig ander woonbeleid zou gevoerd hebben. Uw resultaten zijn een lange wachtlijst van 180.000 wachtenden, 15.000 leegstaande sociale woningen en dat er de afgelopen 2 jaar slechts een beperkt aantal renovaties zijn doorgevoerd. Dat is wanbeleid. Ik vind dit absoluut niet kunnen.”

Vlaams Parlement

Betaalbaar wonen? Simpeler, sneller en slimmer

Betaalbaar wonen komt hoe langer hoe meer onder druk. Tegen 2035 moeten we voor 500.000 nieuwe woningen zorgen. Betaalbaar wonen komt hoe langer hoe meer onder druk. Met dit woonplan stellen we in 10 punten voor hoe we dit zullen omkeren.

Woonplan

De Vlaming heeft een baksteen in de maag. Een eigen woning is en blijft een droom van velen. Deze ambitie staat echter onder druk. Vooral jongeren zonder hulp van thuis en alleenstaanden ondervinden dit. Het wordt steeds moeilijker voor hen om zonder financiële hulp een eigen plek te verwerven. Tegelijkertijd ervaren woningeigenaren een groeiende last van regelgeving met stijgende (renovatie)kosten tot gevolg.

Voor liberalen is eigendom cruciaal voor persoonlijke vooruitgang. Een eigen woning biedt bescherming in mindere tijden en de mogelijkheid om vermogen op te bouwen. Het huren van een kwalitatieve woning is eveneens belangrijk voor wie actief deelneemt aan het arbeidsproces.

Onze doelen met dit woonplan zijn helder:

  1. Iedereen die werkt, inclusief jongeren en alleenstaanden, moet een betaalbare woning kunnen verwerven.
  2. Verbetering van de energie-efficiëntie van woningen om hoge energiekosten te vermijden.
  3. Vrijheid voor mensen om te kiezen waar en met wie ze wonen.

Om deze doelen te bereiken, stellen we een concreet woonplan voor. Allereerst is het essentieel om het woningaanbod te vergroten. Tegen 2035 moeten er jaarlijks ongeveer 50.000 nieuwe woningen worden gebouwd om aan de behoeften te voldoen.

We streven naar toegankelijkheid op de koop- en huurmarkt voor mensen met diverse financiële achtergronden. Ondersteuning bij renovaties en verbeteringen in energie-efficiëntie is een belangrijk aspect, niet alleen voor individuele financiën maar ook voor milieudoelstellingen.

Daarnaast willen we nieuwe woonvormen mogelijk maken door deregulering. Of het nu gaat om samenwonen, woningdelen met familie, vrienden, gepensioneerden of anderen – we willen flexibiliteit bieden. Dit alles moet gepaard gaan met versterking van stads- en dorpskernen zonder verlies van hun karakter, en het behoud van open ruimtes.

In dit nieuwe hoofdstuk van wonen in Vlaanderen streven we naar een evenwichtige en inclusieve benadering, waarbij dromen niet alleen worden gekoesterd maar ook gerealiseerd, en waar de toekomst wordt gebouwd met een solide fundering van woningen voor iedereen.

Vlaams Parlement

Steun voor wie een eerste woning wil kopen !

In een poging om mensen te ondersteunen die voor het eerst een woning willen kopen, keurde de Vlaamse Regering een Visienota ‘Waarborg Hypothecair krediet’ goed.

Het jaar 2023 bracht uitdagingen voor zowel zij die een eerste woning wilden kopen als de bouwsector in Vlaanderen. Een aanzienlijke daling van het aantal bouwvergunningen en hypotheekverstrekkingen zette de toon voor een moeilijke periode. Banken merkten ook op dat het aantal toegestane hypothecaire kredieten fors was gedaald, vooral als gevolg van een stijgende hypotheekrente.

Om deze trend te keren, wordt daarbij voorgesteld om vanuit Vlaanderen een waarborg te verstrekken op het stuk van de lening boven 90% van de woning. En dit specifiek gericht op first-time buyers.

Inhoudelijke Modaliteiten

  • De waarborg geldt voor het deel van de lening boven 90% van de woningwaarde.
  • De waarborg komt op de tweede plaats en wordt alleen aangesproken als er wanbetaling optreedt.
  • De maatregel is gericht op eerste kopers, met een maximale aankoopwaarde van €434.830.
  • De waarborgperiode is beperkt tot de eerste vijf jaar van de lening, met een eenmalige premie van 0,10% op de lening. Dit zal ervoor zorgen dat first time buyers met minder eigen inbreng ook vlotter bij een bank hypothecair krediet kunnen afsluiten

Het doel van de maatregel

De maatregel beoogt banken aan te moedigen om de bestaande mogelijkheid om leningen van meer dan 90% toe te kennen. Bij de productie van nieuwe hypothecaire leningen hebben banken namelijk een tolerantiemarge van 35% om leningen van 90% of meer toe te kennen aan startende kopers (maximum 5% hiervan mag meer dan 100% LTV bedragen). In 2023 bedroeg dit aandeel slechts 22%. Banken moeten dus aangespoord worden om meer leningen met een “hoge” loan to value aan startende kopers toe te kennen.

Woning

Om de banken hiertoe aan te sporen wordt voorgesteld om vanuit Vlaanderen een waarborg te verstrekken op het stuk van de lening boven 90% van de waarde van de woning, in het geval van first time buyers. Deze borgstelling komt in tweede rang en heeft tot doel om banken aan te sporen om in een groter aantal gevallen aan kandidaat-ontleners met voldoende terugbetalingscapaciteit maar die over onvoldoende eigen middelen beschikken een lening met een loan to value hoger dan 90% toe te kennen. Het waarborgmechanisme zal eveneens voor de Erkende Kredietmaatschappijen opengesteld worden.

Inschatting budgettaire impact

Bij een volledige invulling van de kloof tussen de 22% reeds verstrekte kredieten en de beoogde 35% er een jaarlijkse machtiging nodig is van omstreeks 92 miljoen euro.

Lees hieronder de volledige Visienota: Waarborg hypothecair krediet:

Vlaams Parlement

Iedereen wil goed boeren ! Deel 2.  We stimuleren de aankoop van een eigen woning

De Vlaamse Regering introduceert de Vlaamse Woonwaarborg om jonge huizenkopers te ondersteunen.

De overheid staat garant voor 10 procent van het geleende bedrag, met als doel banken aan te moedigen hogere leningen te verstrekken, mogelijk tot de volledige waarde van de woning. De maatregel is bedoeld om jonge Vlamingen te helpen bij het overwinnen van de uitdaging van de vaak vereiste 20 procent eigen inbreng.

De woonwaarborg, die op 1 januari 2025 van kracht zal zijn, geldt alleen voor aankoop van de eerste woning, nieuwe leningen en heeft een limiet van 434.830 euro voor de aankoopwaarde van de woning. Banken betalen een premie van 0,1 procent van het uitgeleende bedrag aan Vlaanderen in ruil voor de waarborg. Deze maatregel ziet men als cruciaal om de woningbouwsector nieuw leven in te blazen te midden van een afname van hypothecaire leningen en vergunningsaanvragen voor nieuwbouw. Embuild, de sectororganisatie van de bouw, verwelkomt de maatregel als een stimulans voor energie-efficiënte woningbouw.

Lees het volledige artikel hier.

Brugge

“Verhuurders zijn geen sociale woonmaatschappijen”

Van Volcem Mercedes verzet zich tegen de geplafonneerde huurprijzen. Ik verzet me ook tegen het feit dat men huur wil belasten. De mensen die verhuren verdienen meer respect. De private verhuurders vangen vandaag 180000 mensen op die recht hebben op sociale woning en zonder subsidie.

Er is vooral nood aan meer betaalbare huurwoningen door meer aanbod nodig.
Ik vrees met geplafonneerde huur dat veel private eigenaars hun panden gaan verkopen zeker als tal van verplichtingen inzake renovatie worden opgelegd.

De huur belasten is ook een dada van Vooruit. Maar dat zal enkel de huur verhogen in de toekomst en bovendien ben ik niet akkoord dat 50 procent van de huuropbrengsten die vaak een appel voor de dorst zijn van gepensioneerde zelfstandigen of waar mensen heel hun leven voor gewerkt hebben nu nog eens progressief zou worden belast.

Met vooruit gaan 70 procent eigenaars erop achteruit en al zeker de 24 procent private verhuurders. Net zoals erfbelastingen ook progressief willen belasten ! Wie werkt en heel zijn leven 50 procent belastingen heeft betaald en iets opbouwt voor zijn kinderen zal straks nog eens moeten betalen aan dit progressief tarief. Dat is achteruitgang om zo meer erfbelastingen te innen en enkel de staat rijker te maken en de mensen die werken te verarmen. Ik zie vooruitgang anders. Met vooruit ga je er zeker op achteruit.

Brugge

Werkzaamheden aan wegdek en fietspad Dudzeelse Steenweg te Brugge

Recent voerde het Agentschap Wegen en Verkeer werkzaamheden uit aan het fietspad langs de Dudzeelse Steenweg in Brugge. Het fietspad werd er geëgaliseerd om ophoging door boomwortels te verwijderen. Een noodzakelijke ingreep om de fietsveiligheid te verzekeren. 

Ik vernam echter dat de freeswerken op sommige plaatsen langs de Dudzeelse Steenweg voor diepe groeven hebben gezorgd. Groeven zijn voor freeswerken in het asfalt niet nieuw. Ze zijn meestal slechts enkele millimeters diep, en dus niet meteen onveilig voor fietsers. Op andere locaties werden verzakkingen in het wegdek of fietspad met zwart asfalt opgevuld, waardoor er ook oneffenheden zijn ontstaan. 

Hierover stelde ik minister Peeters enkele vragen. De minister liet in haar antwoord weten dat ze erkent dat er inderdaad kleine groeven zijn ontstaan in het wegdek door de freeswerken en dat het AWV bij gunstige weersomstandigheden een overlaging zal uitvoeren met gietasfalt.

Het wegdek zelf buiten de bebouwde kom vergt op korte termijn geen onderhoud. Er zijn dan ook geen ingrepen gepland aan het wegdek.

Het aanbrengen van een toplaag op het fietspad is helaas geen duurzame oplossing. Het fietspad wordt beschadigd door de wortelopdruk van de snelgroeiende populieren in de tussenberm. Het doorwortelbaar volume van deze berm is bovendien beperkt. Aangezien de bomen zich momenteel maar in jeugdfase bevinden en ver van volgroeid zijn, zullen de wortelopdruk en schade aan het fietspad enkel toenemen. Een nieuwe toplaag zal dus onherroepelijk schade lijden. Andere, grondigere ingrepen aan het fietspad, zullen dan weer voor een onvermijdbare schade aan de wortels zorgen met mogelijke stabiliteitsproblemen van de bomen. Het vervangen van de bestaande bomen in de tussenberm (eventueel ook de zijberm), samen met bijvoorbeeld wortelwering en het vernieuwen van het fietspad, lijken dan ook de enige definitieve oplossing voor dit probleem. Het Agentschap Wegen en Verkeer (AWV) zal dit ingrijpend voorstel verder onderzoeken en contact opnemen met de stad voor verdere bespreking.

Het AWV volgt voor de heraanleg of het herstel van haar verhardingen het standaardbestek 250 voor de wegenbouw. Daarin staan de standaardeisen vermeld voor het opstellen van bestekken voor werken in verband met wegenbouw, rioleringen, signalisatie en groenaanleg. In specifieke gevallen laat het AWV zich adviseren door externen. In het geval van het fietspad langs de gewestweg N376, werd advies ingewonnen bij een European Tree Technician, een boomtechnisch raadgever.

Vind hier mijn vraag aan de minister:

Vind hier het antwoord van de minister:

Brugge

Volgende stap voor herinrichting van Buiten Begijnenvest (R30) en de Brugse stationsomgeving: werken in eindfase voor gunning

Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken Lydia Peeters en Stad Brugge zitten momenteel in de laatste rechte lijn om de opdracht voor de herinrichting van de Buiten Begijnenvest (R30) en de Brugse stationsomgeving te gunnen. Na het doorlopen van een marktbevraging voor het ontwerp en de aanneming gunnen we de opdracht om deze belangrijke werken uit te voeren binnenkort aan het team met het beste voorstel om de Buiten Begijnenvest (R30) en de openbare ruimte rondom het station veiliger en aantrekkelijker te maken. Wanneer de werken aan het station zouden starten, is vandaag nog niet bekend.

Station is complex vervoersknooppunt

De omgeving aan het station van Brugge, aan de zijde van het centrum,  is vandaag erg druk en niet veilig voor alle weggebruikers. Het is een plek waar veel verschillende vervoersmodi samenkomen: auto’s, bussen, voetgangers, fietsers, steps, uitzonderlijk vervoer… Een veilige herinrichting dringt zich op zodat iedereen er zich veilig en comfortabel kan verplaatsen.

De opdracht om de Buiten Begijnenvest (R30) en de Brugse stationsomgeving veiliger en aantrekkelijker in te richten, zal binnenkort aan een aannemer gegund worden. De aannemer werkt de ontwerpplannen verder uit. Hij maakt ook een omgevingsvergunning op en tekent de uitvoeringsplannen uit. Tenslotte voert hij ook de werken uit volgens de principes van de projectnota. Deze volgt hij van A tot Z op.

“De stationsomgeving is een cruciale plek voor onze stad. Het is niet alleen de toegangspoort tot ons stadscentrum, maar ook een corridor naar de groene omgeving langs onze Vesten. Veel Bruggelingen en bezoekers begeven zich op dagelijkse basis in de stationsomgeving, en dat moet veilig en comfortabel kunnen. Er zullen geen verkeerslichten zijn voor voetgangers en fietsers, én het zal aangenaam vertoeven zijn op het vernieuwde, groene stationsplein. Op die manier creëren we een groene aansluiting tussen het nieuwe Koning Albert I-park en het Minnewaterpark”, aldus Brugs schepen van openbaar domein Mercedes Van Volcem

Veilige en aangename herinrichting van omgeving

“Met de herinrichting werken we de huidige conflictpunten weg en trekken we de verschillende bewegingen voor de vervoersmodi uit elkaar. Voor fietsers en voetgangers wordt er op 3 locaties een ongelijkgrondse kruising met de Buiten Begijnenvest gebouwd. Zo zullen zij veilig en vlot kunnen oversteken. Om het gemotoriseerd verkeer vlotter te laten verlopen, zullen we de gelijkvloerse kruispunten optimaliseren. Ook zullen we slimme verkeerslichten plaatsen”, licht Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken toe.

Daarnaast wordt de vernieuwde stationsomgeving ook mooi aangesloten op de Brugse binnen- en buitenvesten, de aansluitende wegen en het stationsplein. De groenperken en banken vernieuwen we ook.

Voor dit project slaan het Agentschap Wegen en Verkeer en de stad Brugge de handen in elkaar. Na gunning van de opdracht zullen beide opdrachtgevers gezamenlijk een persconferentie organiseren. Dan zal het ontwerp en het weerhouden team voorgesteld worden.

Meer weten?

Alle informatie leest u op wegenenverkeer.be/brugge.

Of lees erover in mijn vorige blogpost hier.