Vlaams Parlement Wonen

Woonbonus behouden en sociale huisvesting heroriënteren

De middelen die nu ingezet worden voor de woonbonus, worden op lange termijn beter vrijgemaakt voor het ondersteunen van het huurmarkt zo stellen onderzoekers Vastmans en Winters van de KU Leuven. “Nu de woonbonus afschaffen is onverstandig. De middelen voor sociale huisvesting heroriënteren daarentegen kan wel meer mensen in nood helpen én de huurmarkt ondersteunen.” aldus Mercedes Van Volcem in reactie op de studie.Woon je in één van de 13 Vlaamse centrumsteden dan werd je woning in de periode 2005-2013 56,8% procent duurder. Dit louter aan de woonbonus toeschrijven is verkeerd en kan onverstandige beleidsconclusies met zich mee brengen.  De lage rente, de oppervlakte van de woningen, de hoge registratierechten, de gezinsverdunning, strenger E peil, de  hoogte van het inkomen, inflatie  en de bevolkingsgroei en het gebrek aan aanbod spelen nog veel intenser mee. Zowel in Vlaanderen als bij de OESO-landen zijn deze factoren sterk bepalend.

Eigenaarschap koesteren

Een woning bezitten vormt de beste dam tegen armoede. Eigenaars kunnen een financiële tegenvaller beter incasseren. Eens in pensioen blijkt niet moeten huren een absolute sterkhouder. We moeten eigenaarschap koesteren. Eigendom betekent sociale mobiliteit voor toekomstige generaties. Kinderen van mensen die huren, erven later ook … Mensen die hun eerste woning willen kopen in steeds vaker niet–evidente omstandigheden moeten we ondersteunen. De overheid stelt steeds strengere eisen voor bouwers en verbouwers en de ruimte wordt schaarser. Dit drijft de kostprijs omhoog. Jonge mensen zomaar aan hun lot overlaten is onverstandig. Voor heel wat Vlamingen is niet het toekomstig pensioen of de huidige job maar wel de woning de laatste zekerheid die ze nog hebben.

De woonbonus behouden voor nieuwbouw en renovatie maakt dat mensen die werken ook vooruitgaan en die stimulus krijgen. De woonbonus is een belangrijke factor in de woningmarkt. Deze na tien jaar afschaffen zou een prijscorrectie betekenen van 20%! Wie als jong gezin nu afbetaalt, zou twintig jaar lang betalen voor een waardevermindering van 20 procent. Is dat sociaal ?

De woonbonus omzetten naar een Vlaamse formule moet omzichtig gebeuren.  Beperken in de tijd is een mogelijkheid. De toeslag gedurende de eerste tien jaar kan gekoppeld worden aan energiezuinigheid en aan stedelijk wonen. De woonbonus zelf zou men kunnen verminderen met 50 euro per jaar om het betaalbaar te houden, maar ik pas voor een verschuiving van middelen naar de huurmarkt zolang er geen heroriëntering komt van het sociaal woonbeleid.

Niet-eigenaars ondersteunen

Ook de onderzoekers van de KU Leuven stellen vast dat er nauwelijks maatregelen zijn voor private huurders. Het huidig sociale huisvestingsbeleid heeft haar grenzen bereikt.  Wie nu een sociale huurwoning toegewezen krijgt, kan daar gans z’n leven gebruik van maken. Wie meer verdient, moet meer betalen! Dit maakt dat werken niet loont eens een sociale woning wordt toebedeeld!  Er is geen rotatie. Levenslange huurcontracten helpen 6 procent van de mensen terwijl er meer dan 130 000 mensen met hoge noden op de wachtlijsten staan. Tijdelijke contracten en engagement is het nieuwe woonbeleid op goede sporen.

Sociale woningbouw is nieuwbouw. Het is duur en projecten kennen een lange doorlooptijd. Schakel de bestaande private huurwoningen in in het sociaal woningenbeleid en gebruik de middelen voor een algemene huurpremie. Schaf ook de bouw van nieuwe sociale woningen af en voorzie meer budget voor sociale leningen.

Het Vlaamse Woonbeleid moet investeren in mensen, niet in structuren. Dat kan door eigenaarschap te koesteren en niet-eigenaars te ondersteunen. De professoren moeten de woonbonus bepleiten als lastenverlaging voor de middenklasse die 50 procent belastingen betaalt eens je 37 300 euro bruto verdient. Je betaalt 40 procent belastingen vanaf 20 000 euro bruto. Minister Van den Bossche bestelde de studie om de middelen voor eigendomsverwerving over te hevelen naar de huursector. Een goede aanwending van de middelen inzake huur zou een debat over verschuiving overbodig maken.